Herken je dat ook, dat je verbaasd bent over de vraagstukken waar de politiek in Den Haag zich druk over maakt? Ik verwacht hevige debatten over langetermijnvisies, de samenleving die we willen creëren en hoe we daar regie op kunnen voeren. In plaats daarvan gaat het vooral over het laatste incident van gisteren en elkaar zwartmaken.

Er zijn nogal wat verschillen tussen een stichting die een museum exploiteert of een landelijke vereniging waarbij alle voetbalclubs zijn aangesloten aan de ene kant en een lokale biljartvereniging of een familiestichting aan de andere kant. Door Fenna van Dijk.

Wat bracht Paul Stamsnijder ertoe zijn boek over ‘het verhaal van de moraal’ het licht te doen zien? Herman Hudepol, Richard Klatten, Adriaan Schoch en Petri Ykema spreken met Paul Stamsnijder over zijn verkenning van het thema purpose.

Jos Koffijberg, Margrietha Wats en Eelke Heemskerk betogen dat veiligheid en zekerheid door de coronacrisis in toenemende mate gewaardeerd worden. Daardoor ontstaat er meer balans tussen waarden als doelgerichtheid, rechtvaardigheid en veerkracht. Van commissarissen en toezichthouders wordt verwacht dat zij niet alleen het gesprek aangaan over deze waarden, maar ook bewaken dat die in balans blijven. Een houding die past bij durf, waarden, data en dialoog biedt daarbij houvast.

Kapitaal moet renderen: de kapitaalmarkt verlangt realisatie van (kasstroom) potentie. Hidden value (vanuit immateriële activa, nieuwe concepten, reële disrupties), benutting van talent en human resources, en absolute outperformance ten opzichte van de concurrentie. Het is de taak van het toezicht die kasstroompotentie constant op het netvlies te houden – van bestuur, medewerkers, andere stakeholders én van zichzelf. Ook staat meervoudige waardecreatie, waaronder dus de kasstroom, steeds vaker op de agenda. Om dat te bereiken is goede governance een voorwaarde, betogen Leen Paape en Leo van der Voort.

‘Geen marktwerking meer in de zorg.’ Die uitspraak horen we steeds vaker, vooral tijdens de verkiezingscampagne voor de Tweede Kamer begin dit jaar. We zijn het neoliberalisme zat, we willen een grotere rol voor de overheid.

In een crisis is opperste alertheid geboden en komt het erop aan dat de samenwerking tussen bestuurders en toezichthouders van een onderneming optimaal is. Zij dienen zich ook af te vragen of er na de coronapandemie ook andere keuzes gemaakt kunnen worden. Er is wijsheid en rust nodig om de antwoorden op die vraag te vinden, waarbij niet alleen de continuïteit van de onderneming gewaarborgd wordt, maar ook de belangen van stakeholders worden meegenomen. Dolf Segaar bepleit een nauwere samenwerking tussen bestuur en toezicht, juist in deze tijd.

Gerben van der Werf en Stefan Peij onderzochten tijdens de tweede coronagolf in hoeverre de resultaten van het Insead onderzoek naar de gevolgen van de COVID-19-pandemie stand hielden in de Nederlandse context. In tegenstelling tot het onderzoek door Insead zagen de onderzoekers (inmiddels) wel degelijk veranderingen ten opzichte van de precoronaperiode. Deze komen onder andere tot uiting door een verschuiving in de dominante rol van de RvC, de informatievoorziening, de werkwijze en de tijdsbesteding. Volgens commissarissen is het er misschien niet leuker op geworden, maar wel interessanter en boeiender

Sinds 2009 voert het onderzoeksbureau Bureau Hofkes (BHRM) regelmatig onderzoek uit naar de Toon aan de Top onder bestuurders en toezichthouders. Het meest recente onderzoek werd uitgevoerd in 2020. Eerdere onderzoeken toonden aan dat er onder bestuurders grote consensus bestaat over de gewenste bestuursstijl en bijbehorende toon aan de top. Bestuurders noemen naast verbindend vermogen, intrinsieke motivatie en een heldere toekomstvisie het vermogen tot zelfreflectie als een van de belangrijkste speerpunten. Je moet je als bestuurder kwetsbaar durven opstellen. Tegelijkertijd bleek dat de ervaren huidige toon aan de top ver afstaat van de door hen gewenste bestuursstijl. Een analyse van Miriam Staal-Cuppen en Mildred Hofkes.

Wij moeten streven naar een samenleving met gelijke kansen voor iedereen. Een maatschappij waarin ieder individu, ongeacht kleur, afkomst of sekse, kan opklimmen door talenten optimaal te benutten. Weg met de zesjescultuur!